ΧΡΟΝΙΟΣ ΠΟΝΟΣ
Η ζωή είναι πολύ ωραία για να τη ζεις με πόνο!
Ο πόνος είναι ένα πολύπλοκο φαινόμενο που στην αντίληψη του διαφέρει σημαντικά από άτομο σε άτομο. Το πώς αντιλαμβάνεται και διαχειρίζεται ο καθένας μας τον πόνο είναι τελείως υποκειμενικό. Θα μπορούσαμε με λίγες λέξεις να περιγράψουμε τον πόνο ως μια «δυσάρεστη αισθητική και συναισθηματική εμπειρία, ως αποτέλεσμα μιας πραγματικής ή πιθανής βλάβης των ιστών του οργανισμού¨.
Οξύς πόνος...κι όμως μας προστατεύει!
Πρόκειται ουσιαστικά για ένα έμφυτο αντανακλαστικό «προστασίας», χωρίς το οποίο, όσο και αν αυτό ακούγεται παράδοξο, θα ήταν αδύνατη η επιβίωση μας. Και αυτό γιατί ο πόνος αποτελεί μια ειδοποίηση, ένα είδος συναγερμού θα μπορούσαμε να πούμε, ότι κάτι στο σώμα μας έχει ήδη υποστεί ή πρόκειται να υποστεί βλάβη, γεγονός που μας κάνει να αντιδρούμε, έτσι ώστε να προλάβουμε πριν κάποια μόνιμη βλάβη επέλθει στον οργανισμό μας. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η αίσθηση του πόνου που νιώθουμε όταν πλησιάσουμε το χέρι μας στη φωτιά και που μας οδηγεί να το απομακρύνουμε άμεσα πριν υποστούμε κάποιο σοβαρό έγκαυμα.
Αυτή ακριβώς είναι η έννοια και ταυτόχρονα η χρησιμότητα του οξέος πόνου, της αίσθησης δηλαδή που νιώθουμε με τη βοήθεια του νευρικού μας συστήματος και που μας προειδοποιεί για την ύπαρξη ενδεχόμενης βλάβης. Ο οξύς πόνος προκαλείται όταν για παράδειγμα κάποιος παθαίνει ένα έγκαυμα, «γυρίζει» τον αστράγαλο του, σπάει το πόδι του ή υποβάλλεται σε μια χειρουργική επέμβαση. Η βλάβη των ιστών είναι εκείνη που προκαλεί τον οξύ πόνο, ο οποίος κατά κανόνα υποχωρεί όταν η βλάβη επουλώνεται.
Όταν ο πόνος από σύμπτωμα γίνεται ασθένεια!
Τι γίνεται όμως στην περίπτωση που ο πόνος συνεχίζει να υπάρχει και μετά το ικανό εκείνο χρονικό διάστημα επούλωσης της βλάβης ή της θεραπείας της ασθένειας που τον προκαλεί; Τι συμβαίνει όταν ο πόνος, είτε συνεχόμενα είτε κατά διαστήματα, εξακολουθεί να υπάρχει και να μας ταλαιπωρεί για βδομάδες, μήνες ή χρόνια; Στην περίπτωση αυτή έχουμε να κάνουμε με το λεγόμενο χρόνιο πόνο, ο οποίος είναι πολύ πιο δύσκολος στην αντιμετώπιση και πιο πολύπλοκος στη νευροφυσιολογία του από τον οξύ πόνο, σε σημείο που να γίνεται πια λόγος ότι ο χρόνιος πόνος αποτελεί από μόνος του μια ασθένεια και όχι απλά ένα σύμπτωμα.
Συνηθίζουμε να αποκαλούμε χρόνιο τον πόνο που διαρκεί περισσότερο από 3 με 6 μήνες. Είναι ο πόνος εκείνος που δεν υποχωρεί ακόμα και όταν αυτή καθαυτή η βλάβη ή η ασθένεια που τον προκάλεσε αρχικά μπορεί πλέον να μην υφίσταται. Ο χρόνιος πόνος δε χρειάζεται φυσικά να είναι συνεχής και καθημερινός, αλλά αρκεί να έρχεται περιοδικά και σε τακτά διαστήματα, όπως γίνεται για παράδειγμα στην περίπτωση της ημικρανίας ή στην αρθρίτιδα.
Mαθαίνοντας για το χρόνιο πόνο...
Ο πόνος, τόσο ο οξύς όσο και ο χρόνιος, αποτελεί ένα σύνθετο νευροφυσιολογικό φαινόμενο που έχει σχέση με τον ερεθισμό συγκεκριμένων υποδοχέων στο σώμα μας και τη μεταφορά στη συνέχεια των ερεθισμάτων αυτών με τη βοήθεια των νεύρων και μέσω του νωτιαίου μυελού σε συγκεκριμένες περιοχές του εγκεφάλου μας, έτσι ώστε τα ερεθίσματα αυτά να γίνουν αντιληπτά. Ξέρουμε όμως πια πως συγκεκριμένες περιοχές του εγκεφάλου ενεργοποιούνται ανάλογα με το χαρακτήρα του πόνου, δηλαδή διαφορετικές περιοχές δειγείρονται στον οξύ και διαφορετικές στο χρόνιο πόνο. Ξέρουμε επίσης πως στην περίπτωση του χρόνιου πόνου και λόγω των συνεχών ερεθισμάτων που φθάνουν στον εγκέφαλο και στο νωτιαίο μυελό,
επέρχεται μια υπερευαισθητοποίηση του νευρικού συστήματος, ένα είδος κουρδίσματος θα λέγαμε, κατάσταση που οδηγεί σε αύξηση της αντίληψης του πόνου από το άτομο. Μειώνεται δηλαδή ο ουδός αντίληψης του πόνου και το άτομο πονάει πια πολύ πιο εύκολα και με πολύ μικρότερης έντασης ερεθίσματα. Ειδικά στην περίπτωση του χρόνιου πόνου έχουμε ταυτόχρονα μεταβολές σε επίπεδο νευροδιαβιβαστών και ορμονών στο νευρικό σύστημα, γεγονός που επιφέρει μια σειρά από άλλα δυσάρεστα συμπτώματα και καταστάσεις. Και αυτό γιατί μεταξύ άλλων οι ορμόνες αντίληψης του πόνου είναι οι ίδιες ορμόνες που ρυθμίζουν τη ψυχολογική μας διάθεση, την όρεξη μας για φαγητό, τον κύκλο του ύπνου, τη λειτουργία του εντέρου και
της κύστης, τις νοητικές μας ικανότητες, τη σεξουαλική μας διάθεση. Αυτός είναι ο λόγος που τα άτομα που υποφέρουν από χρόνιο πόνο παρουσιάζουν συχνά και άλλου είδους προβλήματα, όπως κατάθλιψη και αυξημένο στρες, αυπνία και συνεχές αίσθημα κόπωσης, δυσκολίες στη μνήμη και στη συγκέντρωση, υπερφαγία και παχυσαρκία, δυσκοιλιότητα ή διάρροια. Συμβαίνει βέβαια και το αντίθετο, δηλαδή η ψυχολογική κατάσταση του ατόμου να επηρεάζει το πώς το ίδιο άτομο αντιλαμβάνεται τον πόνο. Ο πόνος μεγενθύνεται όταν δε νιώθουμε καλά ψυχολογικά ή είμαστε υπερβολικά αγχωμένοι, με αποτέλεσμα να δημιουργείται ένας φαύλος κύκλος από τον οποίο εἰναι δύσκολο να ξεφύγουμε χωρίς εξειδικευμένη βοήθεια.
Αντιμετωπίζοντας αποτελεσματικά τον χρόνιο πόνο!
Με βάση όλα τα παραπάνω έχουμε δημιουργήσει στο κέντρο μας ένα σύγχρονο ιατρείο διάγνωσης και αποκατάστασης των ατόμων με οξύ και χρόνιο πόνο, έχοντας θέσει ως βάση τους ακόλουθους πυρήνες:
- Την έγκυρη και σωστή αιτιολογική διάγνωση, έτσι ώστε να είναι ξεκάθαρη η αιτία των ενοχλήσεων που νιώθει ο ασθενής
- Την εξατομίκευση της θεραπείας και του προγράμματος αποκατάστασης, έτσι ώστε να έχουμε όσο το δυνατόν πιο γρήγορα και άμεσα αποτελέσματα και να μην επιτρέψουμε στον οξύ πόνο να μετεξελιχθεί σε χρόνιο.
- Την αντιμετώπιση του χρόνιου πόνου με σύγχρονες θεραπευτικές μεθόδους και τεχνικές, γνωρίζοντας ότι αυτού του είδους ο πόνος κατά κανόνα δεν ανταποκρίνεται καλά στα συνήθη αναλγητικά και οτι απαιτεί τη χρήση πιο εξελιγμένων φαρμακευτικών σκευασμάτων και πιο εναλλακτικών-ολιστικών μορφών θεραπείας, όπως είναι για παράδειγμα ο ιατρικός βελονισμός, αλλά κυρίως μια αλλαγή της στάσης του ίδιου του ατόμου και έναν πιο ενεργό ρόλο απέναντι στο πρόβλημα.